TÜROFED

Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı'nın bütçesinin hazırlanması, uygulanması, harcamaların yapılması ve muhasebeleştirilmesi ile turizm payının alınmasına ilişkin yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlandı

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Ajans bütçesinin hazırlanması, uygulanması, harcamaların yapılması ve muhasebeleştirilmesi ile turizm payının alınmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

(2) Bu Yönetmelik; Ajans bütçesinin hazırlanması, uygulanması, harcamaların yapılması ve muhasebeleştirilmesi ile turizm payının alınmasına ilişkin usul ve esasları kapsar.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; 11/7/2019 tarihli ve 7183 sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanunun 5, 6, 7 ve 9 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Ajans: Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansını,

b) Bakan: Kültür ve Turizm Bakanını,

c) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,

ç) Danışma Kurulu: Yönetim Kuruluna ve İcra Kuruluna danışmanlık etmek ve tavsiyelerde bulunmak üzere Kanunun 3 üncü maddesinin beşinci fıkrasında belirtilen şekilde oluşturulan Kurulu,

d) Genel Müdür: Ajansın yöneticisini,

e) İcra Kurulu: Ajansın yürütme organı olan ve Kanunun 3 üncü maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen şekilde oluşturulan Kurulu, f) Kanun: 11/7/2019 tarihli ve 7183 sayılı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Hakkında Kanunu,

g) Kısmi turizm işletme belgesi: 1/6/2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte tanımlanan belgeyi,

ğ) Kira geliri: Kanunun 6 ncı maddesi kapsamında kalan işletmelerin işletmecisi tarafından üçüncü kişilere kiraya verilen alt ünitelerden elde edilen kira gelirini,

h) Net satışlar: 7183 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi gereğince turizm payı ödeme yükümlülüğü bulunanların bu payın hesabında dikkate alınacak işletmelerindeki esas faaliyetleri çerçevesinde satılan mal ya da hizmetler karşılığında aldıkları veya tahakkuk ettirdikleri toplam değerler ile bunlarla ilgili sübvansiyonlar, satış tarihindeki vade farkları, ihracatla ilgili dönem içinde ortaya çıkan kur farkları gibi hasılat kalemlerine ait değerler toplamından, satış iskontoları ve iadeleri ile bu satışlar ile ilgili diğer indirimlerin (ihracatla ilgili dönem içinde ortaya çıkan olumsuz kur farkları gibi) düşülmesi sonucu bulunan tutarı,

ı) Turizm payı: Ajansın kuruluş amaçlarının gerçekleştirilmesi ve faaliyetlerin finansmanında kullanılmak üzere Kanunun 6 ncı maddesine göre alınan payı,

i) Turizm işletme belgesi: Turizm işletmelerine işletme aşamasında Bakanlıkça verilen belgeyi,

j) Yönetim Kurulu: Ajansın karar organı olan ve Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen şekilde oluşturulan Kurulu, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Turizm Payı Tahsil Edilecek İşletmeler Bileşik tesisler ve konaklama tesisleri

MADDE 4 – (1) Turizm payı; bileşik tesisler ile konaklama tesislerinin işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu ticari işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden binde yedi buçuk oranında alınır.

(2) Bileşik tesisler; Bakanlık tarafından düzenlenen kısmi turizm işletmesi veya turizm işletmesi belgesiyle faaliyette bulunan turizm kentleri, turizm kompleksleri ve tatil merkezlerini kapsar.

(3) Konaklama tesisleri; Bakanlık tarafından düzenlenen kısmi turizm işletmesi veya turizm işletmesi belgesiyle ya da ilgili kurum veya kuruluş tarafından düzenlenen işyeri açma ve çalışma ruhsatıyla faaliyet gösteren oteller, tatil köyleri, butik oteller, konaklama içeren özel tesisler, moteller, hosteller, pansiyonlar, apart otelleri ve konaklama içeren kırsal turizm tesisleri ile kampingleri kapsar. (4) Kış, termal, sağlık, kırsal ve nitelikli spor turizmi gibi Bakanlık tarafından teşvik edilmesi uygun görülen turizm türlerinde faaliyet gösteren konaklama tesisleri için;

a) Kış turizmine yönelik faaliyet gösteren konaklama tesisleri, yan üniteleri ve mekanik tesis işletmelerinin,

b) İlgili kamu kurum ve kuruluşundan termal olduğuna dair uygunluk yazısı verilen konaklamalı termal tesis işletmelerinin,

c) Bünyesinde Sağlık Bakanlığı tarafından tanımlanan ve bu Bakanlıkça uygunluk yazısı verilen sağlık merkezi ile konaklama tesisi bulunan sağlıklı yaşam tesis işletmelerinde sadece konaklama tesisi işletmelerinin,

ç) Konaklama içeren kırsal turizm tesisleri (dağ evi, köy evi, çiftlik evi, yayla evi ve oberj) ve kamping işletmelerinin,

d) 21/7/2006 tarihli ve 26235 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelikte tanımlanan nitelikli spor turizmi tesisi işletmelerinin, faaliyetleri üzerinden tahsil edilecek turizm payı yüzde elli indirimli olarak uygulanır. İndirim uygulanacak tesislerin Bakanlıktan tahsisli olup olmadığına bakılmaz.

(5) Kamu idareleri tarafından işletilen konaklama tesisleri ile kış turizmine yönelik faaliyet gösteren ve kamu idareleri tarafından işletilen mekanik tesis işletmelerinden turizm payı alınmaz. Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesisleri

MADDE 5 – (1) Turizm payı; Bakanlıktan belgeli yeme-içme ve eğlence tesislerinin işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu ticari işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden binde yedi buçuk oranında alınır.

(2) Bu madde kapsamında, Bakanlıktan kısmi turizm işletmesi belgesi ve turizm işletmesi belgesi alan müstakil 1. ve 2. sınıf ve lüks lokantalar, özel yeme-içme tesisleri, gastronomi tesisleri, müstakil eğlence yerleri, bar, kafeterya, eğlence merkezleri ve günübirlik tesis işletmelerinden turizm payı tahsil edilir. Deniz turizmi tesisleri ve deniz turizmi araçları

MADDE 6 – (1) Turizm payı; deniz turizmi tesisleri ile Bakanlıktan belgeli deniz turizmi araçlarının işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu ticari işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden binde yedi buçuk oranında alınır.

(2) Deniz turizmi araçları; Bakanlıktan deniz turizmi araçları turizm işletmesi belgesi alan gerçek ve tüzel kişilere ait ticari yatlar, kruvaziyer gemiler, günübirlik gezi tekneleri, dalabilir deniz turizmi araçları, yüzer deniz turizmi araçları, özel deniz turizmi araçları, turizm amaçlı su altı ve su üstü faaliyet araçları ile diğer deniz turizmi araçlarını kapsar.

(3) Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi almak suretiyle sahip oldukları veya kiraladıkları deniz turizmi araçlarını, gezi, spor, turizm ve eğlence amacıyla işletenlerden turizm payı tahsil edilir.

(4) Gerçek ve tüzel kişilere ait özel yatlar da dâhil deniz turizmi araçlarına güvenli bağlama, karaya çekme, bakım, onarım hizmetleri, yolculara yeme, içme, dinlenme gibi hizmetleri sunan kruvaziyer gemi limanı, yat limanı, çekek yeri, rıhtım ve iskele gibi deniz turizm tesislerinden turizm payı tahsil edilir. Seyahat acentaları

MADDE 7 – (1) Turizm payı; seyahat acentalarının işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu ticari işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden on binde yedi buçuk oranında alınır. Türkiye’de faaliyet gösteren başka bir seyahat acentasının ürününün satışına aracılık eden ve komisyon karşılığında faaliyet gösteren seyahat acentaları için elde ettikleri komisyon, turizm payının hesabında net satış olarak esas alınır. Charter (tarifesiz) uçuşlar hariç, münferit uçak bileti satışları turizm payının hesabına dâhil edilmez.

(2) Seyahat acentaları; 14/9/1972 tarihli ve 1618 sayılı Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda tanımlanan, kâr amacı ile turistlere turizm ile ilgili bilgiler vermeye, paket turları ve turları oluşturmaya, turizm amaçlı konaklama, ulaştırma, gezi, spor ve eğlence hizmetlerini görmeye yetkili olan, oluşturduğu ürünü kendi veya diğer seyahat acentaları vasıtası ile pazarlayabilen ticarî kuruluşlardır.

(3) 1618 sayılı Kanuna göre Bakanlık tarafından verilen işletme belgesi ile faaliyet gösteren seyahat acentalarından turizm payı alınır. Havayolu işletmeleri

MADDE 8 – (1) Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünden alınan işletme ruhsatı ile taşımacılık faaliyetlerinde bulunan havayolu işletmelerinin (balon, hava taksi gibi işletmeler dahil) işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu ticari işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden on binde yedi buçuk oranında turizm payı alınır.

(2) Turizm payının hesabında sadece ticari yolcu taşımacılığı faaliyetleri esas alınır, yük taşımacılığı faaliyeti dikkate alınmaz. Havalimanı ve terminal işletmeleri

MADDE 9 – (1) Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilenler hariç olmak üzere havalimanı ve terminal işletmelerinin işletmecisi olan gerçek veya tüzel kişilerin bu ticari işletmelerdeki faaliyetleri sonucunda elde ettikleri net satış ve kira gelirlerinin toplamı üzerinden binde iki oranında turizm payı alınır.

(2) Havalimanı işletmeleri; havaalanı işletiminden sorumlu olan ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılan kuruluşları kapsar.

(3) Terminal işletmeleri; Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilerek sonradan gerçek veya tüzel kişilere kiraya verilmek suretiyle işlettirilen ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından ruhsatlandırılan terminal işletmelerini kapsar.

(4) Havalimanı veya terminal işletmelerinin kısmen veya tamamen alt kiracılar aracılığıyla faaliyet göstermesi durumunda turizm payı, havalimanı veya terminal işletmecisinin elde ettiği ciro ve/veya kira geliri üzerinden alınır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Bütçeye İlişkin Hükümler

Bütçe

MADDE 10 – (1) Bütçe, Ajansın bütçe yılı içindeki gelir ve gider tahminlerini gösteren ve bunlara ait uygulamanın yürütülmesine yetki veren bir karardır.

(2) Ajansın bütçesi, Ajansın yıllık program ve faaliyetleri dikkate alınarak İcra Kurulu tarafından bir yıllık olarak hazırlanır ve her yıl Ağustos ayı sonuna kadar Yönetim Kuruluna sunulur. Yönetim Kurulu tarafından incelendikten sonra uygun bulunan Ajansın bütçesi Bakan onayı ile yürürlüğe girer. Bütçe ilkeleri

MADDE 11 – (1) Bütçenin hazırlanması, uygulanması ve kontrolünde aşağıdaki ilkelere uyulur:

a) Bütçe yılı takvim yılıdır.
b) Bütçe dışı harcama yapılamaz.
c) Ajansa bütçeyle verilen harcama yetkisi, Ajansa Kanunla verilen yetki ve görevlerin yürütülmesi amacıyla kullanılır.
ç) Bütçe, Ajansın plan ve programlarının gerekleri ile fayda ve maliyet unsurları göz önünde tutularak verimlilik, tutumluluk ilkelerine ve hesap dönemine göre hazırlanır ve uygulanır.
d) Tüm gelir ve giderler gayri safi olarak bütçede gösterilir.
e) Bütçede gelir ve gider denkliğinin sağlanması esastır.
f) Bütçe, Yönetim Kurulu tarafından incelenir ve Bakan tarafından onaylanmadıkça uygulanamaz.
g) Bütçe gelir ve gider tahminleri ile uygulama sonuçlarının raporlanmasında açıklık, doğruluk ve malî saydamlık esas alınır.
ğ) Ajansın tüm gelir ve giderleri bütçelerinde gösterilir.
h) Ajans tarafından yürütülecek iş ve işlemler, bütçede yer alan ödeneklerle, Kanun amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilir.

Bütçenin içeriği

MADDE 12 – (1) Bütçe, bir metin ile eki cetvellerden oluşur. Bütçe metninde; gelir tahminleri ve bunların hukuki dayanakları, gider tahminleri, harcama yetkisinin devrine ilişkin esaslar, parasal limitler, ödenek kullanımına ilişkin esaslar ve bütçeye ilişkin diğer hususlara yer verilir.

(2) Bütçeye bağlı cetveller şunlardır:
a) (A) Cetveli: Harcamalar tahminlerini gösterir.
b) (B) Cetveli: Gelir tahminlerini türleri itibarıyla gösterir.
c) (C) Cetveli: Ajansın personel kadrolarını gösterir.
ç) İhtiyaç duyulan diğer cetveller.

Ajans gelir ve giderlerinin yönetimi

MADDE 13 – (1) En az yüzde seksen beşi, ülke turizminin tanıtılmasına yönelik faaliyetlerin, kalan kısmı ise diğer faaliyetlerin finansmanında kullanılmak kaydıyla Ajans gelirleri ile giderlerinin yönetimi konusunda Yönetim Kurulu yetkilidir.

(2) Yönetim Kurulu, bu yetkileri kapsamında yazılı olmak ve sınırlarını açıkça belirlemek kaydıyla Genel Müdüre yetki devri yapabilir.

Gider tahmini

MADDE 14 – (1) Bütçenin gider kısmı, bir önceki yıl giderleri ile bütçenin uygulanacağı mali yıl içinde yapılması düşünülen işler esas alınarak yapılır.

(2) Ülke turizminin tanıtılmasına yönelik Ajans tarafından yürütülen faaliyetlerin finansmanı için ayrılan ödenek, bütçenin gider kısmının en az yüzde seksen beşini oluşturur. Bütçenin gider kısmının kalanı ise personel giderleri ve genel giderlerin finansmanında kullanılır.

Gelir tahmini

MADDE 15 – (1) Bütçenin gelir tahmini, kesin sonucu alınan son üç yılın gelir artış oranları esas alınarak yapılır. Ayrıca, bütçenin uygulanacağı mali yıl içinde herhangi bir nedenle gelirlerde artış meydana gelmesi bekleniyor ise, bu ve benzeri hususlar ile tahakkuk ettirildiği yıl içinde tahsil edilemeyen ve sonraki yıllara devreden alacaklardan cari yıl içinde tahsil edileceği tahmin edilenler gelir tahminlerinde dikkate alınır. Gelirlerin dayanakları

MADDE 16 – (1) Ajansın gelirleri, Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında sayılan gelirlerden oluşur. Hibe, bağış ve yardımlar MADDE 17 – (1) Ajansa yapılan şartsız hibe, bağış ve yardımlar İcra Kurulu tarafından uygun görülmesi halinde kabul edilir. Şartlı hibe ve bağışlar ise, Yönetim Kurulu tarafından uygun görülmesi halinde kabul edilir ve şart kılınan amaca uygun olarak kullanılır. Bütçenin uygulanması

MADDE 18 – (1) Bir mali yıl içinde tahakkuk eden gelirler ve tahsilat o yıl bütçe gelirlerini oluşturur. Ancak, tahakkuk ettiği halde yılı içinde tahsil olunamayan miktarlar tahsil edildiği yıl bütçesine gelir yazılır. (2) Ajans harcamaları, mevcut gelir ve nakit imkânları ile genel bütçeden aktarılacak tutarlar dikkate alınarak gerçekleştirilir. (3) Ait olduğu malî yılda ödenemeyen ve zamanaşımına uğramayan geçen yıllar borçları ile ilama bağlı borçlar cari yıl bütçesinden ödenir. (4) Yıllara sâri harcama yapmaya Yönetim Kurulu yetkilidir. Ajans bütçesinde cari yıl içinde harcanmayan tutarlar bir sonraki yıl bütçesine devredilir. (5) Gerektiğinde cetveller arasında veya aynı cetvelin maddeleri arasında Yönetim Kurulunca aktarma yapılabilir. (6) Yıl içerisinde, karşılığı gelir bütçesinden gösterilmek suretiyle Yönetim Kurulu Kararı ile gider bütçesine ödenek ilavesi yapılabilir. Önceki mali yıl bütçesinin uygulanması MADDE 19 – (1) Herhangi bir sebeple bütçe kesinleşmemiş ise, bütçenin kesinleşmesine kadar geçecek süre içinde mevcut bütçenin uygulanmasına devam olunur. Bu durumda, bütçenin kabulüne kadar yapılan işlemler yeni yıl bütçesine göre yapılmış sayılır. Bütçe izleme raporu
MADDE 20 – (1) Genel Müdür tarafından; gerçekleşen gelir ve giderler ile bütçede öngörülen gelir ve giderlerin karşılaştırmalı ve ayrıntılı olarak izlenmesi amacıyla her ayın sonunda bütçe izleme raporu hazırlanır ve İcra Kuruluna sunulur. Bütçe kesin hesabının düzenlenmesi
MADDE 21 – (1) Kesin hesap; mizan, bilanço, bütçe giderleri ve bütçe gelirleri kesin hesap cetvelleri ile ihtiyaç duyulan diğer cetvellerden oluşur. Bilanço ve gelir-gider tablosunun çıkarılmasından sonra, hesap dönemine ilişkin bütçe ile alınan ödenekleri, yıl içinde alınmış ek ödenekleri ve varsa ödenek iptallerini, ayrıca yıl içinde yapılan harcamalar ile kullanılmamış ödenek artıklarını harcama kalemleri itibariyle gösteren kesin hesap cetveli İcra Kurulu tarafından malî yılın bitimini takip eden Mart ayı içerisinde hazırlanarak Yönetim Kurulunun incelemesine sunulur.
(2) Yönetim Kurulu bütçe kesin hesabını en geç Nisan ayının sonuna kadar inceler. Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen kesin hesap, Bakan tarafından onaylanarak kesinleşir.

Harcama yetkisi
MADDE 22 – (1) Ajans adına harcama yapmaya, Yönetim Kurulunun verdiği yetkiler ve belirlediği harcama limitleri kapsamında Genel Müdür yetkilidir. Genel Müdürün izin, hastalık, geçici görev ve benzeri nedenlerle görevinden ayrılması hâlinde, harcama yapma yetkisi, bu görevi yürüten kişi tarafından kullanılır.

(2) Genel Müdür; harcamaların bütçe ilke ve esaslarına, Yönetim Kurulu kararlarına, Ajans mevzuatına uygun olmasından, gelirlerin etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasından ve ilgili mevzuat çerçevesinde yapması gereken diğer işlemlerin yürütülmesi ile Ajans mal ve haklarının gereği gibi muhafaza edilmesinin sağlanması ve yönetilmesinden sorumludur.

Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmeliğin tamamını okumak için tıklayınız